Natuurlijk tomaat! Maar waarom?

Tijdens of na het lezen van deze informatie zal u tot de conclusie komen: 'Laat ik maar stoppen met lezen over tomaten, ik kan er beter een paar gaan eten!' Van tomaten is bewezen dat ze erg gezond zijn. Uit talloze wetenschappelijke onderzoeken is gebleken dat tomaten een sterk gezondheidseffect hebben.

Tomaten zijn verzadigd met vitamine C, zink, calcium en ijzer, maar belangrijker nog is dat tomaten zeer rijk zijn aan lycopeen. Deze stof heeft bewezen te werken tegen kanker. Voor het sterkste resultaat is tomatensaus zelfs nog gezonder dan verse tomaten. 

Gezonde weetjes over tomaten

Hoe roder hoe gezonder
Tomaten zijn rijk aan lycopeen. Dit is een natuurlijk pigment waaraan tomaten hun rode kleur danken. Het wordt vooral tijdens het rijpingsproces in tomaten gevormd. Hoe roder de tomaten, hoe meer lycopeen ze bevatten. Tomaten die geler zijn bevatten minder lycopeen.
Lycopeen behoort tot de groep van de carotenoïden en staat bekend als een krachtig antioxidant. Als gevolg van allerlei omzettingsprocessen komen in het lichaam vrije radicalen vrij. Vrije radicalen kunnen schade aanbrengen aan een cel en spelen een belangrijke rol in het verouderingsproces. Antioxidanten maken deze vrije radicalen onschadelijk.

Huidveroudering
Onderzoek toont aan dat tomatenpuree werkt tegen rimpels en huidveroudering. Dat is nog eens een goedkoop alternatief voor dure antirimpelcrèmes! Let wel, het werkt pas effectief als je 10 eetlepels tomatenpuree per dag eet aangelengd met 10 gram olijfolie. De toevoeging van een beetje vet zorgt voor een nog betere opnamecapaciteit. Lycopeen is immers een vetoplosbaar antioxidant. Bij de proefpersonen uit het onderzoek was de aanmaak van de procollageenlaag in de huid sterk toegenomen. Procollageen is een eiwit dat de huidstructuur helpt verbeteren. Bovendien was de huid 30% beter bestand tegen het schadelijk effect van UV-stralen. Dit wil overigens niet zeggen dat je niet meer hoeft te smeren met antizonnebrand!

Koken of rauw?
Bij de meeste groentes gaat koken meestal gepaard met enig verlies aan voedingsstoffen. Maar bij tomaten blijkt de beschikbaarheid van lycopeen uit een licht gestoofde tomaat groter dan uit een rauwe tomaat. Onder invloed van de verhitting worden de celwanden in de tomaat afgebroken waardoor meer lycopeen vrijkomt. Daarnaast wordt lycopeen onder invloed van hitte ook omgezet in een meer biologisch beschikbare vorm. Verse tomatensaus is dus gezonder dan rauwe tomaten.

Ketchup en pizza
Als tomaten zo gezond zijn dan is ketchup dit ook…toch? Deels is dit waar. In ketchup zijn gekookte tomaten verwerkt. In ketchup zit dan ook veel lycopeen en dit is gezond. Maar in ketchup zit ook veel suiker, bijna 45 klontjes en dat is niet goed voor je. Dus laten we het zo stellen, ketchup is een gezond alternatief voor mayonaise. Maar let op de hoeveelheid suiker die in ketchup zit. Voor de saus op de pizza geldt hetzelfde. De tomaten in de saus zijn verwerkt en gekookt en daardoor bevatten ze meer lycopeen. Maar daarnaast bevat de saus ook suiker, zout en vetten en dat is minder gezond. Het zijn vooral die toevoegingen die de pizza minder gezond maken, zoals salami, kaas en de korst. Een verse pizza met weinig kaas en vlees en veel groente kan echter een gezonde maaltijd vormen.

Bron: http://www.dokterdokter.nl

Tomaat en kanker

Van lycopeen (zoals hierboven vermeld) is aangetoond dat het bescherming biedt tegen kanker. De bewijzen zijn het sterkst bij prostaatkanker. Naast de beschermende werking van lycopeen is ook een therapeutische werking vastgesteld. Mannen met prostaatkanker kregen drie weken voordat de prostaatklier geheel of gedeeltelijk zou worden verwijderd tomatenlycopeen toegediend. Na analyse van het klierweefsel bleek dat de lycopeengebruikers kleinere tumoren hadden. Het PSA (prostate specific antigen) in het lichaam bepaalt de kans op uitzaaiingen; een hoog gehalte verhoogt de kans. Lycopeen verlaagt het PSA gehalte aanzienlijk. 

Tomaat en hart- en vaatziekten

Uit een studie onder 725 mannen van middelbare leeftijd bleek dat de mensen met een laag gehalte lycopeen 330 % meer risico liepen op een hartaanval of beroerte dan mensen met een hoger lycopeengehalte in hun bloed. In een andere studie werd de dikte van de kransslagader van 520 gezonde mensen gemeten. Mannen met een laag lycopeengehalte in het bloed hadden gemiddeld een 18% dikkere kransslagader dan mannen met een hoger dan gemiddeld lycopeengehalte. Een dikkere kransslagader wijst op atherosclerose (aderverkalking). Lycopeen lijkt dus bescherming te bieden tegen hart- en vaatziekten. Onderzoekers stellen dat lycopeen zelfs effectiever kan zijn dan statines (cholesterolsyntheseremmers) om het cholesterolgehalte te verlagen. 

Tomaat en effecten op de huid

Tomaten stimuleren de aanmaak van Procollageen. Dit is een eiwit dat de huidstructuur helpt te verbeteren en daarmee zorgt voor huidverjonging. Bovendien is van carotenoïden, waartoe lycopeen behoort, bekend dat ze een mate van bescherming bieden tegen de schadelijke effecten van UV straling van de zon. In onderzoeken van 12 weken kregen groepen personen drie doseringen lycopeen toegediend. De huid bleek tot 33 % beter beschermd tegen de zon bij de hoogste dosering. Opgelost in een drank om de opname te bevorderen bleek de beschadiging van de huid zelfs 47 % minder. 

Tomaat en verhoogde bloeddruk

Een tomatenextract met o.a. lycopeen als werkzame bestanddeel, blijkt een gunstig effect  te hebben op de bloeddruk. 40 personen met een matig verhoogde bloeddruk kregen eerst, gedurende 4 weken, een placebocapsule, daarna 8 weken het tomatenextract en daarna weer 4 weken de placebocapsules. De bovendruk daalde tijdens de inname van de lycopeen van gemiddeld 145mm naar 134mm kwikdruk en de onderdruk van 88mm naar 83mm kwikdruk. Na de tweede placeboperiode steeg de bovendruk weer naar de aanvangswaarde en de onderdruk naar 85mm. De onderzoekers achtten de antioxidantwerking van het tomatenextract verantwoordelijk voor de bloeddrukdaling.

Tomaat en hoofdpijn en vermoeidheid

Alledaagse ongemakken als hoofdpijn, vermoeidheid en slapeloosheid hebben veelal als oorzaak de zuurheid van het lichaam. Tomaten hebben een alkalische werking en kunnen hierin weerstand bieden. 

Tomaat en vruchtbaarheid van mannen

Omdat lycopeen in relatief hoge concentraties aanwezig is in de testikels en in spermavloeistof en lagere gehaltes zijn waargenomen bij onvruchtbare mannen werd het volgende onderzoek uitgevoerd. Dertig onvruchtbare mannen, in de leeftijd van 23 tot 45 jaar, kregen lycopeen toegediend. Na drie maanden was het spermagehalte in 66% van de gevallen aanmerkelijk gestegen en bij 53% was de beweeglijkheid van de spermatozoïden met een kwart verbeterd. Zes echtgenotes waren zwanger geworden.

Tomatensaus is gezonder dan verse tomaten

Hoewel koken van groenten meestal gepaard gaat met enig verlies aan voedingsstoffen, blijkt de beschikbaarheid van lycopeen uit een licht gestoofde tomaat groter dan uit een rauwe tomaat. Onder invloed van de verhitting worden de celwanden in de tomaat afgebroken waardoor meer lycopeen vrijkomt. Daarnaast wordt lycopeen onder invloed van hitte ook omgezet in een meer biologisch beschikbare vorm. De toevoeging van een beetje vet, bij voorkeur olijfolie, aan de tomatenbereiding zorgt voor een nog betere opname via de darmwand. Lycopeen is immers een vet oplosbaar antioxidant. Hoe vreemd het ook klinkt; tomaten zijn bewerkt, verhit of gepureerd nog net iets gezonder dan dat de verse tomaten al zijn.